Bài tập đọc hiểu trong đề thi tiếng Anh vào lớp 10 không chỉ kiểm tra vốn từ vựng, ngữ pháp mà còn đánh giá khả năng tư duy và xử lý thông tin của học sinh. Đây là phần thi đầy thách thức khi đề thi chứa nhiều từ mới, cấu trúc phức tạp và đòi hỏi kỹ năng suy luận nhanh. Bên cạnh đó, áp lực thời gian sẽ dễ khiến thí sinh mất bình tĩnh, đọc vội, hiểu sai ý. Tuy nhiên, với chiến lược phù hợp và luyện tập đúng cách, học sinh có thể nắm bắt ý chính nhanh hơn, xác định thông tin chính xác và cải thiện đáng kể điểm số của mình. Trong bài viết này, HEID sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về dạng bài đọc hiểu trong đề thi môn tiếng Anh vào 10, các dạng bài tập mẫu cùng đáp án cụ thể.

1. Các dạng bài tập đọc hiểu tiếng Anh trong đề thi vào 10

Dạng bài đọc hiểu trong đề thi vào 10 rất đa dạng, mỗi dạng đều có yêu cầu riêng và cách làm bài khác nhau. Dưới đây là các dạng phổ biến nhất, kèm theo hướng dẫn làm bài và ví dụ minh họa.

1.1 Multiple Choice Questions (MCQ) – Chọn đáp án đúng

Đây là dạng bài phổ biến nhất, yêu cầu học sinh chọn đáp án đúng nhất trong số các lựa chọn A, B, C hoặc D. Câu hỏi có thể xoay quanh ý chính, chi tiết cụ thể, từ vựng hoặc suy luận thông tin từ bài đọc.

Lưu ý làm bài:

• Đọc câu hỏi trước để xác định nội dung cần tìm.
• Dùng phương pháp skimming (đọc lướt) để nắm ý chính và scanning (đọc quét) để tìm thông tin chi tiết.
• Loại bỏ các phương án sai bằng cách đối chiếu với nội dung bài đọc.
• Cẩn thận với các phương án gây nhiễu (dễ nhầm lẫn với thông tin bài đọc nhưng không đúng hoàn toàn).

Ví dụ:

Bài đọc:
“The Amazon rainforest is the largest tropical forest in the world. It is home to millions of species of animals, plants, and insects. However, deforestation has been a major issue, leading to loss of biodiversity and climate change effects.”

Câu hỏi:
What is the main idea of the passage?
A. The Amazon rainforest is the largest in the world.
B. Many species live in the Amazon rainforest.
C. Deforestation is a serious problem in the Amazon rainforest.
D. The Amazon rainforest has a rich ecosystem.

Đáp án: C (Dựa vào câu cuối của bài đọc).

1.2 True/False/Not Given – Xác định tính đúng sai của thông tin

Dạng bài này yêu cầu học sinh xác định một thông tin có đúng (True), sai (False) hay không có trong bài (Not Given).

Lưu ý làm bài:

• Đọc kỹ câu hỏi và xác định từ khóa chính.
• Tìm vị trí trong bài đọc có liên quan đến câu hỏi.
• Nếu thông tin hoàn toàn đúng theo bài đọc → Chọn True.
• Nếu thông tin trái ngược với bài đọc → Chọn False.
• Nếu không tìm thấy thông tin hoặc thông tin không rõ ràng → Chọn Not Given.

Ví dụ:

Bài đọc:
“Polar bears live in the Arctic and rely on sea ice to hunt seals. Due to climate change, the ice is melting, making it harder for them to find food.”

Câu hỏi:

Polar bears live in Antarctica. (False)
Climate change affects polar bears’ ability to hunt. (True)
The number of polar bears has increased in recent years. (Not Given)

1.3 Gap Filling – Điền từ vào chỗ trống

Dạng bài này yêu cầu học sinh điền từ hoặc cụm từ còn thiếu vào một đoạn văn dựa trên bài đọc. Các từ cần điền có thể là danh từ, động từ, tính từ hoặc trạng từ.

Lưu ý làm bài:

• Đọc toàn bộ đoạn văn để hiểu ngữ cảnh trước khi điền từ.
• Xác định từ loại cần điền (danh từ, động từ, tính từ…).
• Tìm kiếm từ trong bài đọc có nghĩa phù hợp với chỗ trống.
• Cẩn thận với dạng số ít/số nhiều và thì của động từ.

Ví dụ:

Bài đọc:
“Water pollution is a serious problem in many countries. Factories and households release waste into rivers, causing damage to the environment.”

Bài tập:
Water pollution is caused by ______ and ______.
Đáp án: factories, households.

1.4 Matching Headings – Nối tiêu đề với đoạn văn

Dạng bài này yêu cầu học sinh chọn tiêu đề phù hợp cho từng đoạn văn trong bài đọc. Tiêu đề thường tóm tắt ý chính của đoạn.

Lưu ý làm bài:

• Đọc toàn bộ các tiêu đề trước để hiểu nội dung chính.
• Xác định câu chủ đề của mỗi đoạn văn (thường là câu đầu hoặc câu cuối).
• Loại bỏ các tiêu đề không liên quan.

Ví dụ:

Bài đọc:
(Đoạn 1): “Renewable energy sources, such as solar and wind power, are becoming increasingly popular as alternatives to fossil fuels.”
(Đoạn 2): “Deforestation contributes to climate change by increasing carbon dioxide levels in the atmosphere.”

Tiêu đề:
A. Causes of Climate Change
B. The Benefits of Renewable Energy
C. The Effects of Deforestation

Đáp án:

Dạng bài này yêu cầu học sinh hoàn thành câu bằng cách sử dụng thông tin từ bài đọc.

Lưu ý làm bài:

• Xác định vị trí trong bài đọc chứa thông tin cần thiết.
• Đọc kỹ câu chưa hoàn chỉnh để hiểu nội dung còn thiếu.
• Điền thông tin đúng theo bài đọc mà không tự suy diễn thêm.

Ví dụ:

Bài đọc:
“Eating too much fast food can lead to obesity and other health problems.”

Bài tập:
Eating too much fast food can cause ______.
Đáp án: obesity and other health problems.

Đoạn 1 → B
Đoạn 2 → C

1.5 Sentence Completion – Hoàn thành câu dựa vào bài đọc

Dạng bài này yêu cầu học sinh hoàn thành câu bằng cách sử dụng thông tin từ bài đọc.

Lưu ý làm bài:

• Xác định vị trí trong bài đọc chứa thông tin cần thiết.
• Đọc kỹ câu chưa hoàn chỉnh để hiểu nội dung còn thiếu.
• Điền thông tin đúng theo bài đọc mà không tự suy diễn thêm.

Ví dụ:

Bài đọc:
“Eating too much fast food can lead to obesity and other health problems.”

Bài tập:
Eating too much fast food can cause ______.
Đáp án: obesity and other health problems.

1.6 Summary Completion – Điền từ vào bản tóm tắt

Dạng bài này yêu cầu học sinh điền từ còn thiếu vào một bản tóm tắt ngắn về bài đọc. Các từ cần điền thường có trong bài đọc nhưng có thể được diễn đạt theo cách khác.

Lưu ý làm bài:

Đọc qua bản tóm tắt để hiểu nội dung chung.

Xác định từ loại cần điền vào chỗ trống.
Tìm từ đồng nghĩa hoặc cách diễn đạt khác của từ trong bài đọc.

Ví dụ:

Bài đọc:
“Regular exercise is important for maintaining good health. It helps improve cardiovascular function and reduces stress.”

Tóm tắt:
Exercise is essential for good health. It enhances ______ function and lowers ______.
Đáp án: cardiovascular, stress.

Nắm vững từng dạng bài đọc hiểu giúp học sinh dễ dàng nhận diện yêu cầu của đề, áp dụng chiến lược phù hợp và tối ưu hóa điểm số. Hãy luyện tập thường xuyên để cải thiện tốc độ đọc và khả năng suy luận, từ đó đạt kết quả tốt nhất trong kỳ thi vào lớp 10!

2. Những lỗi thường gặp và cách khắc phục

Bài tập đọc hiểu tiếng Anh trong đề thi vào lớp 10 đòi hỏi học sinh không chỉ có vốn từ vựng và ngữ pháp tốt mà còn cần chiến lược làm bài hiệu quả. Tuy nhiên, nhiều thí sinh vẫn mắc phải những lỗi phổ biến khiến điểm số bị ảnh hưởng. Dưới đây là các lỗi thường gặp cùng hướng dẫn khắc phục chi tiết.

2.1 Dịch từng từ một thay vì hiểu ý chung

Nhiều học sinh có thói quen dịch từng từ trong bài đọc để hiểu nghĩa, điều này khiến việc đọc trở nên chậm chạp và khó nắm bắt được ý chính. Khi gặp từ mới, nếu chỉ tập trung vào việc dịch, học sinh dễ mất thời gian và không hoàn thành bài kịp giờ.

Cách nhận biết

• Đọc chậm, bị mắc kẹt khi gặp từ lạ.
• Khó hiểu nội dung chung của đoạn văn vì bị phân tán vào nghĩa từng từ riêng lẻ.
• Không thể chọn đáp án đúng do không thấy được mối liên kết giữa các ý.

Cách khắc phục

• Áp dụng kỹ thuật skimming (đọc lướt): Đọc toàn bộ bài để hiểu nội dung chính trước khi đi vào chi tiết.
• Đoán nghĩa từ mới qua ngữ cảnh: Thay vì dịch từng từ, hãy suy đoán ý nghĩa dựa trên các từ xung quanh.
• Luyện tập đọc nhanh: Đọc các đoạn văn ngắn hàng ngày và tóm tắt lại ý chính thay vì dịch từng câu.

2.2 Không kiểm tra lại đáp án trước khi nộp bài

Do áp lực thời gian hoặc quá tự tin, nhiều học sinh không dành thời gian kiểm tra lại bài làm. Điều này dẫn đến những sai sót đáng tiếc như chọn nhầm đáp án hoặc bỏ sót câu hỏi.

Cách nhận biết

• Thường xuyên mắc lỗi nhỏ như chọn nhầm đáp án dù đã đọc đúng thông tin.
• Phát hiện lỗi sai sau khi đã nộp bài.
• Không kiểm tra lại các câu hỏi khó hoặc các câu đã khoanh đáp án vội vàng.

Cách khắc phục

• Dành ít nhất 5 phút cuối giờ để kiểm tra lại bài làm.
• So sánh đáp án với bài đọc lần cuối để đảm bảo không chọn nhầm.
• Tập thói quen rà soát lại toàn bộ câu hỏi trước khi nộp bài, đặc biệt là những câu có dấu hiệu nghi ngờ.

2.3 Bị phân tâm bởi từ mới trong bài đọc

Học sinh thường lo lắng khi gặp từ vựng mới, đặc biệt là những từ chuyên ngành hoặc có vẻ phức tạp. Điều này dễ làm mất tập trung và khiến học sinh lúng túng khi làm bài.

Cách nhận biết

• Bị “khựng lại” khi gặp từ không biết nghĩa.
• Cảm thấy hoang mang và mất thời gian suy nghĩ về một từ thay vì tập trung vào toàn bộ đoạn văn.
• Không thể hoàn thành bài đúng thời gian vì loay hoay với từ mới.

Cách khắc phục

• Tập trung vào ý chính, không để từ mới làm gián đoạn việc đọc.
• Dùng kỹ thuật đoán nghĩa từ ngữ cảnh: Nhìn các từ xung quanh để suy luận nghĩa.
• Nhận diện từ khóa quan trọng thay vì cố hiểu từng từ.

2.4 Quản lý thời gian kém, làm bài không kịp

Một số học sinh dành quá nhiều thời gian cho một câu hỏi khó, khiến họ không đủ thời gian để hoàn thành phần còn lại của bài thi.

Cách nhận biết

• Không kịp trả lời hết tất cả các câu hỏi trong bài thi.
• Dành quá nhiều thời gian cho những câu hỏi khó.
• Vội vàng ở những câu cuối, dễ mắc lỗi sai.

Cách khắc phục

• Phân bổ thời gian hợp lý: Dành 1-2 phút cho mỗi câu hỏi, nếu mất quá nhiều thời gian thì chuyển sang câu khác và quay lại sau.
• Ưu tiên câu dễ trước, câu khó sau để đảm bảo kiếm điểm tối đa.
• Dùng kỹ thuật đọc lướt và đọc quét để tìm thông tin nhanh chóng.

Nhận diện và khắc phục những lỗi thường gặp khi làm bài đọc hiểu sẽ giúp học sinh tối ưu hóa điểm số và cải thiện hiệu suất làm bài. Quan trọng nhất là luyện tập thường xuyên, nắm chắc kỹ thuật đọc hiểu và có chiến lược làm bài hợp lý. Hãy tập trung vào kỹ năng xử lý thông tin thay vì chỉ học thuộc lòng từ vựng hay ngữ pháp, để tự tin đạt điểm cao trong kỳ thi vào lớp 10!

3. Mẫu bài tập đọc hiểu ôn thi môn tiếng Anh vào 10 và đáp án giải thích

Để giúp học sinh ôn tập hiệu quả, dưới đây là ba bài tập đọc hiểu mẫu với đầy đủ nội dung, câu hỏi, đáp án và giải thích chi tiết. Các bài tập này mô phỏng dạng đề thi vào lớp 10, giúp học sinh làm quen với cấu trúc và cải thiện kỹ năng làm bài.

Bài 1: Multiple Choice (Trắc nghiệm khách quan)

Bài đọc:

The Importance of Sleep

Sleep is essential for our physical and mental health. Scientists recommend that teenagers should get at least eight hours of sleep each night. However, studies show that many students sleep less than six hours due to schoolwork, social media, and late-night entertainment.

Lack of sleep can lead to serious health problems. It weakens the immune system, reduces concentration, and affects academic performance. Moreover, students who do not get enough sleep may feel tired and irritable throughout the day.

To improve sleep quality, experts suggest maintaining a consistent bedtime routine, avoiding screens before bed, and reducing caffeine intake in the evening. By prioritizing sleep, students can improve their well-being and perform better in school.

Câu hỏi:
How many hours of sleep do scientists recommend for teenagers?
A. 5 hours
B. 6 hours
C. 8 hours
D. 10 hours

What is NOT mentioned as a cause of sleep deprivation?
A. Schoolwork
B. Social media
C. Diet
D. Late-night entertainment

According to the passage, what is one effect of lack of sleep?
A. It improves concentration
B. It weakens the immune system
C. It helps students feel energetic
D. It makes students more intelligent

Which of the following is NOT suggested to improve sleep quality?
A. Reducing caffeine intake in the evening
B. Maintaining a bedtime routine
C. Using social media before bed
D. Avoiding screens before sleeping

Đáp án & Giải thích:

• C – 8 hours → Đoạn đầu tiên nói rằng các nhà khoa học khuyến nghị thanh thiếu niên ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi đêm.
• C – Diet → Bài đọc chỉ đề cập đến việc học hành, mạng xã hội và giải trí đêm khuya là nguyên nhân gây thiếu ngủ, không nhắc đến chế độ ăn uống.
• B – It weakens the immune system → Đoạn thứ hai đề cập đến tác động tiêu cực của việc thiếu ngủ, bao gồm việc làm suy yếu hệ miễn dịch.
• C – Using social media before bed → Đoạn cuối bài đọc khuyến nghị tránh sử dụng màn hình trước khi đi ngủ, không phải khuyến khích sử dụng.

Bài 2: True/False/Not Given (Xác định tính đúng sai của thông tin)

Bài đọc:

The Benefits of Learning a Second Language

In today’s globalized world, learning a second language has become increasingly important. Many experts believe that bilingual people have better cognitive skills and problem-solving abilities. In addition, speaking more than one language can increase job opportunities, as many employers prefer candidates who are multilingual.

Research also suggests that learning a second language at an early age helps improve memory and concentration. Children who grow up bilingual tend to be more creative and adaptable in different situations. However, it is never too late to start learning a new language. Even adults can benefit from improved brain function and cultural understanding by picking up a foreign language.

Câu hỏi:

• Learning a second language can improve cognitive abilities. (True / False / Not Given)
• Employers do not care if a candidate speaks multiple languages. (True / False / Not Given)
• Only children can benefit from learning a second language. (True / False / Not Given)
• People who speak two languages are more creative. (True / False / Not Given)

Đáp án & Giải thích:

• True → Đoạn đầu tiên nói rằng những người biết hai ngôn ngữ có kỹ năng tư duy và giải quyết vấn đề tốt hơn.
• False → Bài đọc khẳng định rằng nhiều nhà tuyển dụng thích ứng viên có khả năng nói nhiều ngôn ngữ.
• False → Đoạn cuối cùng nhấn mạnh rằng ngay cả người lớn cũng có thể hưởng lợi từ việc học ngôn ngữ mới.
• True → Đoạn thứ hai đề cập rằng trẻ em song ngữ có xu hướng sáng tạo hơn.

Bài 3: Sentence Completion (Hoàn thành câu dựa vào bài đọc)

Bài đọc:

The Impact of Social Media on Teenagers

Social media has changed the way teenagers communicate and interact. Platforms like Facebook, Instagram, and TikTok allow them to connect with friends, share experiences, and access information easily. However, excessive use of social media can have negative effects, such as reduced attention span, sleep disturbances, and increased anxiety.

Experts recommend that teenagers should limit their screen time to avoid these issues. Engaging in outdoor activities, reading books, and spending quality time with family can help maintain a healthy balance between online and offline life.

Câu hỏi:

• Social media helps teenagers ______ and ______ with friends.
• Spending too much time on social media may cause ______ and ______.
• To reduce the negative effects of social media, teenagers should ______ and ______.

Đáp án & Giải thích:

• connect, share experiences → Đoạn đầu tiên đề cập rằng mạng xã hội giúp thanh thiếu niên kết nối với bạn bè và chia sẻ trải nghiệm.
• reduced attention span, increased anxiety → Đoạn hai nhấn mạnh rằng lạm dụng mạng xã hội có thể gây giảm khả năng tập trung và lo âu.
• limit screen time, engage in outdoor activities → Đoạn cuối bài đọc đề xuất hạn chế thời gian sử dụng mạng xã hội và tham gia các hoạt động ngoài trời để giảm tác động tiêu cực.

Bài tập đọc hiểu tiếng Anh là một phần quan trọng trong kỳ thi vào lớp 10, yêu cầu học sinh không chỉ có vốn từ vựng và ngữ pháp tốt mà còn cần kỹ năng phân tích và quản lý thời gian hiệu quả. Qua bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu chi tiết về các dạng bài đọc hiểu phổ biến, phương pháp làm bài hiệu quả, những lỗi thường gặp và cách khắc phục.

Việc luyện tập thường xuyên với các bài đọc mẫu, áp dụng chiến lược như skimming, scanning, đoán nghĩa từ vựng qua ngữ cảnh sẽ giúp học sinh nâng cao khả năng đọc nhanh và chính xác. Đặc biệt, tránh những lỗi như dịch từng từ, chọn đáp án theo cảm tính hay quản lý thời gian kém sẽ giúp tối ưu hóa điểm số. Chìa khóa để làm tốt bài đọc hiểu là hiểu đúng đề, đọc có chiến lược và luyện tập có hệ thống. Hãy rèn luyện mỗi ngày để tự tin bước vào kỳ thi và đạt kết quả cao nhất!